Grote en kleine dromen: de voorslaap.
Grote en kleine dromen voor het stadscentrum en de handelaars.
De voorslaap.
“Zie daar: de genese van vele uitdagingen voor ons stadscentrum en onze lokale handel.
”
Er is veel veranderd de afgelopen jaren. Niet het minst voor de handelaars, of beter de ondernemers van deze tijd. Nieuwe businessmodellen groeien als paddenstoelen uit de grond en de digitalisering zorgt voor een enorme boost voor de e-commerce[1]. De groei in de e-commerce zorgt er op zijn beurt voor dat, hand in hand met een globaliserende wereld, het goedkoper wordt een product te bestellen uit China dan het te gaan kopen in het centrum van je eigen stad. Daarnaast wordt het product minder belangrijk dan de dienst. In veel gevallen is de dienst ondertussen het product geworden[2]. Meer nog, de ervaring en het delen van de consumptie van het product wordt stilletjes aan belangrijker dan de consumptie van het product zelf. We genieten niet meer van het concert, of pas nadat we er 10 foto’s van hebben getrokken en deze op 3 verschillende sociale media hebben gedeeld.
Zie daar: de genese van vele uitdagingen voor ons stadscentrum en onze lokale handel. We zien in alle centrumsteden dat er minder mensen naar het centrum afzakken. Dat is niet geheel onlogisch nu je de boodschappen aan huis kan laten brengen (HelloFresh), je t-shirts zelf ontwerpt voor een prikje, je lievelingsgerecht uit je lievelingsrestaurant kan laten leveren (Deliveroo) en je ook thuis een heerlijke koffie kan drinken van Douwe Egberts met een oude vriend of vriendin. Om die reden investeerde ons stadsbestuur de afgelopen jaren in verschillende initiatieven om de handel in de verschillende kernen die Genk rijk is, te steunen. Denk maar aan Vollebak Vennestraat, Iedereen Donderdagt, de rommelmarkt op zondag, de stadsfabriekjes, Genk Showt, Allez Stalenstraat, etc[3].
“Wilt u binnen tien jaar worden gedwongen de bus te nemen naar Hasselt om door een shoppingcenter te wandelen en wat inkopen te doen? Wij niet!
”
Alvorens ons af te vragen wat we eventueel nog beter kunnen doen, moeten we ons de vraag stellen waar we naartoe willen. Kan Genk niet gewoon zijn handelskern rustig laten verdwijnen en een residentieel stadscentrum ontwikkelen waar het mooi bank-zitten is? Het antwoord daarop is resoluut: neen. Genk heeft een groot centrum dat nog niet zo lang geleden volledig werd heraangelegd. Daarnaast is Genk een grote oppervlakte aan overdekte shoppingsruimte rijk. De Stiemerbeek[4] van weleer snijdt een prachtige shop-wandeling uit die van het Molenvijverpark tot aan het gemeentehuis loopt. Wilt u binnen tien jaar worden gedwongen de bus te nemen naar Hasselt om door een shoppingcenter te wandelen en wat inkopen te doen? Wij niet. Ons stadscentrum heeft nood aan ondernemers en een bruisende stadskern.
“Het hoofd erbij neerleggen en afwachten is een Genks stadsbestuur onwaardig.
”
Eén ding is zeker: het wordt een knokpartij tussen verschillende steden om consumenten en toeristen vanuit Limburg en omstreken aan te trekken. Hasselt is de shoppingstad. Bilzen is de stad waar je ‘gratis’ kan parkeren. Unizo Genk stelt voor om van Genk een Frunshoppingstad te maken[5]. Welke term we er ook aan zullen geven, het zal niet eenvoudig zijn om een bepaalde eigenheid te creëren zodat ook onze handelskernen kunnen genieten van shoptoerisme. Overigens kan het stadsbestuur de huidige lokale ondernemers niet beschermen tegen toekomstige economische evoluties. Wie blijft bestaan of de boeken erbij zal moeten neerleggen: het zal allicht een natuurlijke selectie blijven. Maar het hoofd erbij neerleggen en afwachten is een Genks stadsbestuur onwaardig. We zullen onze handelskernen en onze handelaars moeten klaarstomen voor de economische veranderingen. Daarom is het is tijd om ons hoofd te breken over onze handelaars, in de stadskern, maar ook diegene die in andere kernen zijn verankerd.
Alvorens u verder leest willen we graag benadrukken dat wat volgt dromen zijn, doch geen blauwdruk is van dé oplossing. Sommige dromen werden reeds gedeeltelijke realiteit door het goed bestuur van onze stad, anderen bleken reeds zeer moeilijk te realiseren. Er werd niet voor elk probleem een oplossing gedroomd, noch wordt elke uitdaging besproken. Dit is louter een poging om samen met de in Genk aanwezige belangroepen te dromen over de toekomst van onze handelskernen en de daar gesitueerde handelaars. Om deze discussie opnieuw te openen vertellen we hieronder over onze dromen die het zowel voor het lokaal bestuur, de handelaars, de toeristen en de Genkenaren aangenamer winkelen of consumeren maken in onze stad, Genk[6].
[1] In 2016 gaven de Belgen 9,08 miljard euro online uit aan 85,2 miljoen aankopen. Dit komt overeen met 16% van de uitgaven in België. In 2015 was dat nog maar 14%.
[2] Wat betreft goederen, kopen we 8% online. De online aankoop van diensten is gestegen van 59% in 2015 naar 63% in 2016.
[3] Sommige initiatieven komen vanuit de stad, andere worden door de stad ondersteund en aangemoedigd.
[4] De Stiemerbeek bestaat natuurlijk nog steeds maar vandaag loopt deze voor een groot deel onder het stadscentrum door.
[5] Unizo-Genk, Wat verwachten de ondernemers na de gemeenteraadsverkiezingen?: Frunshoppen in een versatiele en innovatieve industriestad.
[6] Deze nota werd geschreven op basis van gesprekken met ervaringsdeskundigen, beleidsmakers en vele burgers die het centrum in hun hart dragen.